Klankverkleuring bij een diy-chorussen. Luister maar naar deze Small Stone Clone:
Je hoort een duidelijk verschil tussen Chorus en clean (vooral bij overgang chorus naar clean). Er is ahw verlies van “body”. De Chorus maakt alles wat scheller.
Tot vandaag bleef ik met dit probleem worstelen. Bij commerciële effecten heb je zoiets niet. Het bleef dan ook maar op mijn maag liggen hoe dit toch kan worden verholpen. En misschien vond ik een oplossing.
Bij de meeste – zoniet alle – diy-effecten gaan we voor ’true-bypass’. Bij true-bypass wordt in bypass-mode de ingang direct aan de uitgang gekoppeld. Hiervoor wordt veelal een 3PDT-schakelaar (of een 2PDT-schakelaar als je geen LED van doen hebt) gebruik. Wat aan signaal buitenkomt is in bypass identiek aan wat buiten gaat.
Alleen bij het “inschakelen” wordt het signaal doorheen het effect gestuurd, en dus “bewerkt”.
Voor een distortion en/of fuzz is de bewerking geen probleem, want doelstelling op zich. Dus een groot klankverschil tussen bypass en non-bypass maakt niet uit.
Bij delay en/of chorussen is dat (voor mij) niet gewenst. Ik wil wel het spacey effect van een chorus, maar zonder klankverkleuring tussen bypass en non-bypass .
Mogelijk antwoord.
Wanneer we het principeschema van een chorus bekijken, zien we dat het signaal na de buffer (of versterker) wordt gesplitst. Eén segment loopt door naar de eindbuffer (of versterker); het ander segment loopt naar de “Delay-line” waar het wordt bewerkt (nl vertraagd). Vervolgens worden de 2 delen (gewone en vertraagde signaal) opnieuw samengemixt tot één signaal en via een buffer of versterker naar buiten gestuurd.
Als we het effect nu es altijd “aan” laten staan. En als we – voor “Chorus Off” – nu es enkel het pad naar de delaychip couperen? Dan zal bij “Chorus Off” enkel het gewone signaal de eindbuffer/-versterker bereiken. Bij “Chorus On” hebben we opnieuw onze 2 signalen die aan bij de eindbuffer / -versterker worden samengevoegd tot één. Verkleuringen zouden in deze opstelling nog minimaal mogen, gezien er eigenlijk geen bijkomende significante componenten in het signaalpad worden bijgevoegd (er wordt net een stuk weggelaten).
Technische aanpak.
Technisch gezien zou een simpele SPST-schakelaar kunnen volstaan. Net na de beginbuffer / -versterker wordt de verbinding naar de “Delay-line” verbroken.
Maar DC-spanningen tussen beginbuffer en delay-line gaan onvermijdelijk luide ‘POPS’ met zich mee brengen. Echt werkbaar lijkt dit dus niet.
Een andere, meer elegante oplossing, zag ik toegepast bij Valvewizard. Hier wordt een jfet als electronische schakelaar gebruikt (bij delay & reverb). Bij de ‘aan’-stand laat de fet het signaal zonder probleem door (de fet krijgt een zeer lage weerstandswaarde – 10 à 100 ohm), bij ‘uit’ wordt het signaal door de fet gecoupeerd. De fet krijgt bij ‘uit’ een zeer hoge weerstandwaarde (ettelijke mega-ohm).
Ik werkte dit principe uit met een 2n5457 fet en paste ze toe bij de Small Clone Chorus. De 2n5457 heeft een redelijk hoge Gate-Source knipspanning. Een te lage spanning kan er mogelijks voor zorgen dat het signaal zelf verantwoordelijk wordt voor in en uitschakelen van de fet.
Bij de Smallclone kan ik de uitgang van de eerste opamp (U1A – zie runoffgroove) direct verbinden met de source van de jfet-switch. De uitgang van de jfet-switch (drain) gaat naar de filter en de ingang van de mn3007.
Alles werkte prima, met dit als resultaat:
De Small Clone staat in deze configuratie nu dus altijd “aan”, en enkel het pad naar de BBD (mn3007) wordt dmv de fet als elektronische schakelaar onderbroken. De verkleuring tussen bypass en niet-bypass is weggeveegd.
Een alternatief zie ik in een gebruik van een cd4066 cmos IC. Dit is een chip met 4 enkelvoudige electronische schakelaars. De schakelaars zijn Mosfet-transistoren die aan (lage interne weerstand) en uit (hoge interne weerstand) kunnen gezet worden dmv een externe spanningsbron. Misschien nog een idee om meerdere “modulatiepedalen” op die manier uit te werken (een delay, een chorus, een flanger).